maandag 28 april 2014

Verhoogde moestuin bedden

In het boek van Sepp Holzer, namelijk "Holzer's Permacultuur",

las ik over zijn techniek van het maken van verhoogde moestuin bedden.

Het maken van een verhoogd bed in de tuin heeft verschillende voordelen.
Doordat het bed niet vlak is, maar bol, is het totale oppervlak, waarop gezaaid, of beplant kan worden, een stuk groter. Je krijgt er dus een grotere tuin door.
Verder creëer je, door het maken van een verhoogd moestuinbed, meerdere micro-klimaten. Bovenop zal het droger zijn, dan onderaan, een deel van het bed zal meer schaduw krijgen dan een ander, enz.

De verhoogde bedden, helpen erbij de invloed van de wind te beperken. Door meerdere verhoogde bedden te maken, en deze op strategische wijze in de tuin te situeren, kun je voorkomen, dat er windtunnels onstaan in de tuin, en zo uitdrogen van de grond en stormschade beperken.

Een ander voordeel van het maken van verhoogde bedden, is het gebruik van organisch tuin afval als vulling in de bedden. Dood hout en gras wordt onderin het bed begraven. Dit organisch materiaal zal langzaam (bij dik en hard materiaal), of sneller (bijvoorbeeld houtsnippers) vergaan en zo als voeding dienen voor de planten in en op het moestuinbed.



In de buurtmoestuin Sweetgrass in de Polder had ik een stukje grond vrijgemaakt van gras om een extra bed te maken. Door het verwijderen van de graszoden was de grond wat laag komen te liggen en ik had niet direct extra grond voorhanden om het op te hogen.

Ik herinnerde mij het stuk over de verhoogde moestuin bedden in het boek van Sepp Holzer (een aanrader voor iedereen, ook als je niet wilt tuinieren) en heb het moestuinbed vervolgens met gebruik van zijn techniek ingericht.

Enige tijd terug had ik al eens wat boomstammetjes naar de tuin gesleept. Die zouden nog wel van pas komen. Echter, enkele kinderen uit de buurt hadden de stammen in het water gegooid, en ik had nog niet de geest gehad ze er weer uit te vissen.
De boomstammetjes hebben zo best lang in het water gelegen en hebben veel vocht kunnen opnemen.



stammetjes, takken en riet onderin het verhoogde bed
Ik herinnerde mij de stammetjes en heb ze uit het water gevist, om ze vervolgens in de geul te leggen, die ik op de plek van het moestuinbed gegraven had.
Over de boomstammen heen heb ik vervolgens de berg takken gelegd, die nog op een hoop lagen in de hoek van de buurtmoestuin, een rest van het snoeiwerk van een maand geleden.

Samen met wat riet en droog gras werd zo een goede stapel dood hout en ander droog materiaal (onder andere dorre bladeren uit een nabijgelegen parkje) bij elkaar gelegd.

Hier overheen kwam een laag van graszoden. De stukken gras, die we op verschillende plekken in de buurtmoestuin hebben weggehaald en die op een hoop in de tuin lagen te wachten op een nieuwe bestemming. De graszoden, met het gras naar beneden dekken het dode materiaal helemaal af.
Zo kon veel van het tuinafval gerecyceld worden in dit nieuwe moestuinbed.




daarover oude bladeren en de omgekeerde graszoden

Voordat ik de goede aarde (waar al compost aan toegevoegd werd) over de hoop heen deed, heb ik eerst nog wat extra kruiwagens vol armere aarde toegevoegd.

Dit kwam uit een gat, dat gegraven wordt om een compost plek te maken met palets, in andere hoek van de moestuin.
De grond kwam hier goed van pas en, ook al is deze niet erg rijk aan voeding, kan wel voor wat extra volume zorgen in het verhoogde bed.
Het geheel heb ik goed nat gemaakt met water uit de sloot, die langs de moestuin loopt. Dit water is ook al vol met leven en zal het verteringsproces in het dode materiaal op gang helpen.

Over deze armere grond heb ik de goede grond gestrooid. Waarna het geheel nog een keer besproeid is met een actief beluchtte compostthee, die ik maakte met gebruik van de 'oerbacterie' van Piet en Frodo. Dit ook om het organische leven in de grond van dit verhoogde moestuinbed een 'boost' te geven.



Het verhoogde bed, klaar om in te zaaien.



Vijgenboom


Van een buurvrouw kreeg ik een stek van haar vijgenboom. Haar moeder, een oude Marokkaanse vrouw had haar verteld de stek voor zes dagen te laten weken in water, zo zou de stek een kans hebben aan te slaan in de grond van de moestuin.

Het verhoogde bed, leek mij een mooie plaats voor deze vijgenboom. De plaats krijgt veel zon en het materiaal in het bed zal het vocht goed vasthouden en beschikbaar houden voor de wortels van de Vijg.

vijgenboom met flessen'mulching'
Ergens op het internet, had ik eerder gelezen over iemand die een verhoogd moestuin bed had gemaakt, waarbij de wand opgebouwd werd uit lege wijnflessen. Dit hielp om de bodem binnenin warm te houden.
Tijdens een cursus dag van de Permacultuur opleiding van PUUR Permacultuur, waarbij het onderwerp 'mulching' aan bod kwam, kreeg ik het idee, om lege flessen te gebruiken om de bodem mee te 'bedekken'. De omgekeerde flessen zouden warmte de bodem in leiden en daarin vasthouden.
Om de vijgenboom warme voeten te geven heb ik daarom een aantal flessen naast de boom 'geplant'. Om verdrogen van de grond tegen te gaan, leg ik regelmatig wat bladeren van de Smeerwortel rond de vijgenboom. En als deze vergaan, geeft dat weer extra voeding in de bodem.
Hopelijk helpt het de boom goed te groeien.

De boom ziet er nu nog wat triest uit, maar ik denk dat deze het wel gaat doen, er lijkt al nieuw blad aan te komen.






zaden mengen met vermicompost en zand

Zaaien van kleine zaden

Verschillende gewassen hebben erg kleine zaden. De zaden van sla of bijvoorbeeld de prei zijn zo klein, dat ik ze maar met moeite met mijn dikke vingers op dan pakken.
Toen ik dergelijke zaadjes wilde zaaien in een zaaibed in de buurtmoestuin gebeurde het mij daarom, dat ik vaak zaadjes liet vallen, of te veel zaadjes te dicht bij elkaar plantte.

Nu had ik al eerder de tip gelezen, dat het mogelijk is, de kleinere zaden te vermengen met wat zand. Hierdoor is de kans al kleiner, dat veel zaden te dicht bij elkaar komen.
Het zand, dat ik gebruikte, was ook al goed vochtig, en dat zal erbij helpen de zaden te laten ontkiemen.

Om wat extra voeding mee te geven aan de nieuwe planten in de moestuin, heb ik ook wat vermicompost, de compost uit de wormenbak, aan het mengsel toegevoegd.

Zodoende heb ik de biologische zaden van broccoli, sla en prei gemengd met zand en wormencompost. De enkele worm die meekwam met de compost heb ik 'meegezaaid' in onze moestuin, zodat het goede werk kan worden voortgezet in de grond van de moestuin.




Nu kijken wat het effect zal zijn in onze buurtmoestuin.

donderdag 24 april 2014

Verhoogd terras met opbergruimte

Terras met meerdere functies




In Amsterdam ( en niet alleen daar ) is de ruimte beperkt. En zo vaak ook in de tuinen van de Amsterdammers.


Voor een binnentuin in Amsterdam West heb ik deze verlenging van een reeds bestaand terras ontworpen en gebouwd, waarbij twee grote opbergcompartimenten zijn ingebouwd voor meerdere grote elementen die opgeborgen moeten kunnen worden.


Het totale oppervlak van het terras is vergroot, waardoor nu een bank, of tafel met stoelen op het terras geplaatst kan worden.

Tevens is het terras als geheel een fijn zit-element.

De boom wilde de opdrachtgever graag behouden en daarom is het terras om de boom heen gebouwd. Met genoeg ruimte om nog enig bewegen van de boom toe te staan.


















Meerdere functies voor een enkel element.  Helemaal in lijn met de denkwijze van de permacultuur :)


zaterdag 19 april 2014

Mulching, gebruik van materiaal om de bodem te bedekken

Het maken van zaaibedden in grasland


Eerste bedden gefreesd
Bij ons in de buurtmoestuin (Sweetgrass in de Polder, Diemen Zuid) zijn wij beetje-bij-beetje meer grond klaar aan het maken voor het verbouwen van groenten, kruiden en andere planten.

De tuin was eerst geheel bedekt met gras.

De eerste bedden werden door de gemeente Diemen aangelegd.

Een aannemer kwam met een tractor en zo was in korte tijd een aantal bedden in de tuingrond gefreesd. Het gras, dat kort daarvoor nog de bodem bedekte, werd door de aarde gemengd, samen met een flinke hoeveelheid compost.

Maar omdat wij nog niet met een grote groep aan het werk zijn in de tuin, leek het ons slim klein te beginnen.
Echter, toen de bedden gemaakt waren, leek het ons toch wel wat weinig oppervlakte voor de moestuin.

Zodoende ben ik zelf aan het spitten geslagen en heb zo allereerst nog van een extra vierkant grond het gras omgespit, om nog een extra bed  te hebben voor mijn bodem-verbetering/ bemestings experiment.


Maar met de schep gaat dat niet zo rap, en dan nog steeds moet je iets met dat gras.

Zo kun je er bijvoorbeeld gewoon een berg van maken, waar je dan op kunt gaan liggen, kijken naar de wolken. Dat is de oplossing die Anneke Scholten er voor vond in haar Naturentuin in Goirle. Simpel en geniaal tegelijk.
Of zo hoorde ik van een medecursist (bij PUUR Permacultuur) dat je er ook een bank van kunt bouwen, geheel uit plaggen gras. Je moet alleen dan wel om de zoveel tijd je bank maaien.

Maar een andere oplossing kreeg ik van Martijn, van PUUR Permacultuur. En die heet :


woensdag 9 april 2014

Groen dak met zonnepanelen in Amsterdam

Een dagje het dak op met de Dakdokters en SolarSedum


Vandaag had ik het voorrecht de dag door te brengen, al werkend op een dak in Amsterdam-West, in de heerlijke lente zon.

Doel van deze dag was het aanleggen van een groen dak, uitgevoerd door de Dakdokters.

Tom, de hovenier van de Dakdokters, en ik samen hebben eerst het aluminium framewerk neergelegd waarbinnen het groene dak werd gemaakt. Daarop kwam het substraat, de korrels die de voeding en het vocht vasthouden en waarin de wortels van de sedum plantjes houvast vinden.

Hierop werden de rollen sedum uitgerold. Op een basis van kokos vezel is het sedum gekweekt. Makkelijk te verwerken en zo is in een mum van tijd het dak omgetoverd in een groene oase.

Die ook nog eens in de energiebehoefte voorziet! SolarSedum legt op dit groene dak een kleine energie centrale aan. Een batterij zonnepanelen komen boven dit groen-rode plantendek te hangen. Die de energie van de zon omzetten naar bruikbare electriciteit.

Het sedum dak zorgt er voor dat de zonnepanelen, op een warme dag, niet te veel verhitten en daardoor hebben de zonnepanelen een hoger rendement, een hogere opbrengst.

Tevens isoleert een groendak, waardoor de temperatuur in de vertrekken direct onder het dak, ook op een hete zomerdag, aangenaam blijft.

Zonnepanelen en een groendak, een erg mooie en duurzame combinatie!



Een project van SolarSedum, groene dak uitgevoerd door De Dakdokters