donderdag 27 februari 2014

VermiCompost Deluxe

 

Een werkelijk mooie wormencompost bak die ik tegen kwam op het internet.

 




NWRedworms uit de VS heeft deze gemaakt. En verkoopt deze ook.
Het is een wormenbak met twee compartimenten, waarbij de wormen horizontaal migreren. In eerste instantie wordt een vak gevuld met organisch afval, dat goed wordt fijn gesneden (opdat de wormen het snel kunnen gaan verwerken tot fijne compost).
Als het eerste vol is, wordt begonnen het tweede vak te vullen. De compostwormen verhuizen naar dit tweede vak, zodra het organisch materiaal allemaal verwerkt is tot compost (een dergelijk systeem wordt een 'flow-through' systeem genoemd. In dit geval horizontaal).

Het hele proces kan enkele maanden in beslag nemen, maar dan houdt je mooie, worm-vrije compost over, vol wormen 'castings' (wormenpoep), die zo de tuin in kan.

Het mooie van dit exemplaar vind ik, is dat er verwijderbare schermen aan de voorkant zitten, met een venster (tevens verwijderbaar) erachter. Dit is vooral leuk voor kinderen, je ziet de wormen hun werk doen, in het organische materiaal. Zo kun je tot in het 'hart' van het vermicomposteer-systeem kijken. Leuk en leerzaam!

Doordat de voorkant te verwijderen is, wordt het leeghalen erg vergemakkelijkt.

In de bodem zitten gaten geboord. Op de latten bodem, onder de compartimenten kan een pan, of een kunststof  bak geplaatst worden, om het wormen percolaat op te vangen. Dat kan gebruikt worden om de (kamer)planten te bemesten.

Op het videokanaal van NorthWestRedworms zijn vele interessante instructie-filmpjes te vinden rondom boeren en composteren.

woensdag 26 februari 2014

Zaden ontkiemen in de wormen compost

 

Lente in de wormenbak !

 

Vandaag kreeg ik een mailtje van mijn lieve buurvrouw Iris, die thuis de wormenbak aan het uitproberen is die ik voor haar maakte (post). Bij de mail zat een fotootje.

In de bak, zijn naast een floriserende populatie wormen, nu ook enkele plantjes aan het groeien !
Er zijn blijkbaar enkele zaden in de bak terecht gekomen en de conditie was goed voor de zaden om te ontkiemen.

ontkiemd zaad tussen de vermi compost
Op zich geen probleem natuurlijk. De wormen zullen er geen last van hebben, en als de bak afgesloten is, en er geen licht in kan komen, zullen de kiemen het uiteindelijk opgeven. Het is dus vrij onwaarschijnlijk dat ons vermicompost-systeem zal dichtgroeien met ongewilde planten.

Maar als de zaden (nog niet ontkiemt) tussen de wormen compost zitten, op het moment dat we deze oogsten, en vervolgens gebruiken om de grond van de tuin (of bloembak) te verrijken, kunnen planten gaan groeien op plaatsen waar we ze misschien niet willen hebben.

Zo kwam ik deze post tegen van ComoHomestead, waarin verteld wordt hoe o.a. tomatenzaden in de compost voor ongewilde groei zorgden, tussen andere wel gewilde planten.
De zaden, die met het organisch afval in de wormenbak terecht komen, blijven in tact.
Ze worden door de wormen en micro-organismen niet afgebroken en zodoende, als de condities goed zijn, ontkiemen ze (soms zelfs al in de bak, blijkbaar !!)

Natuurlijk zou je kunnen vermijden resten met zaden erin in de compostbak te gooien, of de zaadjes eruit proberen te halen. Maar ook is het mogelijk organisch materiaal, waar zaden in (kunnen) zitten eerst in de Bokashi emmer te laten fermenteren.
In de bokashi emmer gaan de zaden wel kapot en zullen zo niet voor onverwachte groei zorgen tussen je geplande zaaigoed.
Nadat het materiaal goed verwerkt is door de Effectieve Micro-organismes (EM) tot bokashi 'compost', kan het (beetje-bij-beetje) aan de wormen gevoerd worden. Bokashi is vrij zuur, voeg daarom nooit te veel tegelijk toe!
Zelf leg ik in een hoek van de bak (of zak) een flinke hand gefermenteerd materiaal en voeg pas meer bokashi toe, als ik zie dat de eerder toegevoegde bokashi verwerkt is door de wormen.
De wormen maken van de bokashi weer mooie vermicompost vol 'wormencastings'.

Bij ComoHomestead hadden ze nog een andere tip, waarvan ik mij ook kan voorstellen, dat die nuttig kan zijn.
Als je onverhoopt wel zaden in de wormen compost hebt zitten, kun je die laten ontkiemen door de wormen compost enkele dagen onder licht te bewaren.
De kiemen zijn dan makkelijker te verwijderen, en je kunt ze nog uitplanten ook. Wel is er dan kans dat de compost wat uitdroogt, maar die zou dan weer wat bevochtigd kunnen worden.


zondag 23 februari 2014

Proef met tarwegras, bemesten met wormenthee en bokashi juice. Deel 3.

Groeit tarwegras beter met wormenpercolaat of Bokashi juice?





Ook de volgende dag blijkt, dat het tarwegras dat met de wormenthee en dat met de bokashi wordt bespoten, hoger gegroeid is en de bladeren worden al breder, dan van het tarwegras, dat in het bakje geplant is, dat alleen water krijgt.




Bokashi en Wormenthee mengen ? 

 

Naast de drie bakken, die ik voor de proef gebruik, heb ik meer tarwegras geplant. Dit gras heb ik op hetzelfde moment geplant als dat van de proef.
Het tarwegras in deze bakken, geef ik de ene keer bokashi, de andere keer het watermengsel met wormenthee. Echter, opvallend is, dat dit gras niet hoger wordt dan dat van de bak diealleen met water besproeid wordt.
Of het werkt niet goed de twee soorten percolaat te mengen, of het ligt toch aan de bakjes?

Voor de volgende proef zal ik drie gelijke bakken gebruiken.




Ook je eigen tarwegras kweken? Hier vind je een korte uitleg.

zaterdag 22 februari 2014

Proef met tarwegras, bemesten met wormenthee en bokashi juice. Deel 2.

Groeit tarwegras beter met wormenpercolaat of Bokashi juice?


Tarwegrassap, vloeibaar zonlicht.


tarwegras klaar voor de oogst

Het kiemen van de tarwe gebeurt in het donker. Dan vormt het tarwe de wortels en ook de eerste groei van de stengel vindt daar plaats.

Zodra het gras in de zon staat, groeit het zeer snel. Het neemt het zonlicht op en gebruikt die energie om groot te worden.
Voor de proef heb ik consequent de drie bakken met, 1. leidingwater met 1% wormenthee, 2. leidingwater met 1% bokashi juice, en 3. leidingwater, besproeid.

Na de tweede dag in de zon, is er een opvallend verschil in groei waar te nemen met, enerzijds de bakken waar gesproeid wordt met de wormen- en bokashi-percolaat en anderzijds de bak waar alleen leidingwater wordt gebruikt.

vrijdag 21 februari 2014

Tarwegras kweek je zelf

 

Tarwegrassap van eigen kweek

 

Tarwegras kweken is vrij eenvoudig.
Het is zo eenvoudig, dat het eigenlijk zonde is, om het te gaan kopen.
Ten eerste is het tarwegras relatief duur. En je hebt geen kijk op wie, en hoe het tarwegras gekweekt wordt. Daarbij is het ook erg leuk! En als je een klein beetje handig met planten bent (en zo niet, is dat best snel te leren :) ), heb je al snel een kweektuintje gemaakt met genoeg tarwegras om dagelijks een shot tarwegrassap te kunnen drinken. Super vers en vol vitaminen en mineralen.


In de vensterbank, of op een paar planken aan de muur, maak je al snel ruimte voor een aantal kweekbakken.

 

 

De Tarwe begint te kiemen

tarwe kiemen

Voordat de tarwekorrels in de aarde gestopt worden, zijn ze eerst goed geweekt en hebben ze reeds beginnende wortels.
De tarwe wordt in een glazen pot voor circa 6 uur geweekt. Op een donkere plaats.




spoel de kiemende tarwe met vers water



Giet vervolgens het water af en laat de korrels nog een ruime dag in de glazen pot zitten, in het donker. Tussendoor spoel je de kiemende tarwe nog enkele malen om ze fris en vochtig te houden.





je kunt bakken kopen, maar er zijn veel bakjes beschikbaar die je kunt recyclen

 


In de kweekbakken leg je een laagje biologische potaarde van 1 a 2 centimeter diepte.
Maak de aarde goed los en haal harde delen eruit.
Als de wortels dezelfde lengte hebben als de korrels, kunnen ze op de aarde gelegd worden.
De aarde is eerst vochtig gemaakt. Dat gaat goed met een plantenspuit. Zorg dat de aarde niet klets nat wordt.



donderdag 20 februari 2014

Proef met tarwegras, bemesten met wormenthee en bokashi juice. Deel 1.

Groeit tarwegras beter met wormenpercolaat of Bokashi juice?

 

Tarwegrassap

Al sinds enige tijd laat ik thuis tarwe kiemen, om van het gras tarwegrassap te maken. Tarwegrassap, zo zegt men, is erg gezond en om die reden ben ik begonnen met het drinken van het tarwegrassap.
Je moet even wennen aan de smaak (heel rauw en een beetje zoet (als zoethout)), maar zelf merk ik dat ik vrij direct na het drinken, mij fitter en helderder voel.

Om de kiemen meer voedingsstoffen te geven, ben ik al vrij snel begonnen om de kiemen bij te mesten met het vocht uit de wormenbak en ook het vocht dat ik aftap van mijn Bokashi emmer.
In beide vloeistoffen zitten micro organismen. Bij de Bokashi noemen ze dat de Effectieve Micro-organismen (of EM). Deze helpen de weerstand van de planten versterken en scheiden voedingstoffen uit, die bruikbaar zijn voor de nieuwe kiemen.

Nu wil ik weten, of het daadwerkelijk voor een betere groei zorgt en daarom ben ik een kleine proef begonnen.

De proef

van links naar rechts: Wormenpercolaat, bokashi en alleen water
In drie bakjes heb ik dezelfde hoeveelheid ontkiemde tarwe korrels gedaan. In biologische pot aarde.
Het ene bakje zal ik besproeien met water, waar 1% wormen percolaat is toegevoegd. Het tweede bakje zal worden besproeid met water, waar 1 % Bokashi sap is toegevoegde. En het derde bakje zal met alleen water worden besproeid.




dinsdag 18 februari 2014

Bokashi, om thuis het organisch afval te fermenteren

Bokashi en EM (Effectieve Micro organismen)

 

Bokashi Emmer

De Bokashi emmer wordt gebruikt om organisch afval te laten fermenteren. 

Afval uit de keuken, de tuin en de resten van het eten worden samen met EM (Effectieve Micro-organismen) in een emmer gedaan en gefermenteerd.

Bij het fermenteren van het organische afval, gaat minder van het materiaal verloren (bij 'normaal' composteren, komt veel warmte vrij en wordt materiaal 'verbrandt').
In het anaerobe proces (er komt geen zuurstof bij aan te pas) scheiden de micro organismen veel voedingsstoffen af. Zo komen vitaminen en aminozuren in het materiaal, welke de groei en weerstand van de planten ten goede komen. Het fermentatie proces maakt dat mineralen en andere waardevolle elementen uit het afval makkelijker beschikbaar worden, als later het gefermenteerde materiaal aan de grond van de tuin wordt toegevoegd.


woensdag 12 februari 2014

wormenbakken op proef bij de oprichters van Sweetgrass in de Polder, buurtmoestuin in Diemen Zuid

 

Wormen draaien proef bij de buren thuis

 

 

stapelbak met compost en bedding




De oprichters van de nieuwe moestuin in Diemen Zuid, Sweetgrass in de Polder, gaan de wormenbak thuis uitproberen. Ze hebben een simpel stapelbak-systeem meegekregen, met een flinke hand wormen en compost en genoeg bedding, zodat de wormen zich kunnen gaan nestelen in deze nieuwe vermicompost bakken.

Wordt een leuk experiment, want uiteindelijk is het idee, dat meerdere bewoners uit de wijk gaan meedoen en zo thuis compost maken voor de buurtmoestuin.

Ik zal het proces gaan begeleiden en waar nodig bijsturen wat betreft het organische afval dat in de bakken gaat en de hoeveelheid bedding.





dinsdag 11 februari 2014

Wormenbak winter-proof

Een geisoleerd Vermicompost systeem



Omdat er in de schuur helaas geen ruimte meer was, voor de wormenbak. En het toch wel koud leek te worden, heb ik mijn dhz-wormenbak ingepakt met isolatiemateriaal.

Het is nog een beetje een 'houtje-touwtje' oplossing, maar het werkt wel.
Die paar dagen dat het wel echt vroor, is de bak van binnen goed op temperatuur gebleven. 
Een echte winter-proef hebben we dit jaar niet gehad, dus of het zo langdurige kou weerstaat, moet nog blijken.


Mijn wormenbak is een stapelbak-systeem, dat ik zelf maakte van plastic stapelboxen. Het werkt op zich goed, hoewel het op- en af stapelen uiteindelijk vervelend wordt. Zal in de toekomst ook een ander systeem gaan uitproberen.
Maar voor nu werkt het goed.


Eerste oogst van vermicompost

mijn eerste oogst van wormen-compost 

 

Kort geleden heb ik de eerste bak van mijn DIY-vermicompost systeem (doe-het-zelf wormenbak) geleegd.

Toen ik las over het maken van een wormenbak, raakte ik erg enthousiast.
We waren net met de tuin klaar en hadden best wat geld aan verrijkte grond uitgegeven. Maar die grond was toch niet zo erg mooi. En biologische grond kopen is dan wel weer erg duur.

Daarbij kwam dat ik al langere tijd op zoek was naar een manier waarop wij ons organisch afval beter kwijt konden. In de buurt waar wij wonen, staat wel een grote gft-container, maar daar moest een sleutel voor bij de gemeente gevraagd worden en na een paar keer vragen ( en niet krijgen ) hadden we dat een beetje opgegeven.
En dus verdween het gft in de rest-container. Erg zonde.

De wormenbak bood de oplossing.