maandag 14 december 2015

De CommunityComposter, een wormenhotel voor de buurt

De CommunityComposter bij restaurant Haddock

Mini eco-systeem

Een wormenhotel is een klein eco -systeem op zich. In het wormenhotel leven meerdere micro-organismen samen en zij voeden zich met het groente- fruit- en tuinafval dat aangeboden wordt.
Kostbare nutriënten worden omgezet naar bruikbare stoffen voor de planten. 
Vooral de hoeveelheid micro leven in de compost is wat wormencompost zo waardevol maakt als toevoeging aan de bodem. 

Goede zorg voor de micro-organismen in het hotel helpt bij te dragen aan een goede productie van wormencompost.







Voorwaarden voor een goede compostproductie in het wormenhotel



de Wormenhotels komen aan bij buurtmoestuin de Zeeburgertuin

Temperatuur 

de compostwormen en micro-organismen in het wormenhotel leven het best bij een temperatuur van 15 °C tot 30 °C.
Bij hoge temperaturen en directe blootstelling van de kast aan zonlicht is het raadzaam voor extra schaduw te zorgen, door bijvoorbeeld een struik naast het wormenhotel te planten.


            De CommunityComposter heeft een tuintje bovenop           

Vocht

het compostproces heeft vocht nodig. Dat vocht komt vrij uit het aangeboden afval. Droog materiaal (bedding) helpt het vocht op te nemen en in de kast vast te houden. Overig vocht (wormenpercolaat) wordt opgevangen in het laadje links onderaan de kast. Dit kan gebruikt worden.
Te veel vocht kan tot verstikking in de kast leiden, er ontstaat een zuurstof tekort. zorg dan voor meer droog materiaal



de CommunityComposter is een wormenhotel.
Buurtcomposteren op het Zeeburgereiland

Stikstof/Koolstof  

om te kunnen composteren is een goede verhouding van stikstof en koostof nodig. In groenafval is meer stikstof aanwezig in bruin materiaal zoals karton is meer koolstof aanwezig. 
Te veel stikstof leidt tot rotting, en stank. 
Te veel koolstof vertraagd het proces. 
In de regel is de verhouding niet precies te bepalen, maar de neus werkt als goed meetinstrument. Als de wormen massaal proberen te ontsnappen kan ook een hint zijn dat er te veel stikstof aangeboden wordt. 


Zuurstof 

is onmisbaar voor het composteren. Zorg voor voldoende grof materiaal (takjes en dubbellaags karton)  tussen het fijnere groenafval om lucht in het grote wormenhotel te houden. En voorkom dat de kast te heet wordt vanbinnen.
Te veel groenafval aanbieden zonder bruin materiaal (bedding) kan leiden tot broei en verstikking. Vooral aanbieden van veel gras kan daar toe leiden.


        Met  de Compostsifter is zeven van compost makkelijk         

Compostwormen 

houden niet van licht; houdt ze in het donker. Verder hebben ze vocht nodig en voldoende zuurstof om te kunnen ademen (door de huid). De wormen bewegen zich vrij door de kast en zoeken zelf waar de lekkerste plekjes zijn. 
De compostwormen kunnen niet tegen alcohol en ammonia. Deze stoffen ontstaan bij een rottingsproces waarbij niet voldoende zuurstof aanwezig is.



gftAfval  

klein gesneden en in variatie aanbieden is het beste voor het wormenhotel. Vermijdt te grote hoeveelheden van een soort afval in een keer. 
Vermijd liefst ook afval van producten die te veel gif op zich hebben (zoals snijbloemen of aardappels van niet-ecologische teelt).
De compostwormen, bacteriën en schimmels halen verontreinigingen zoals pesticiden en ander gif uit het het aangeboden materiaal. Toch is het beter er voor te zorgen zo min mogelijk met gif gekweekt afval aan te bieden.



Bedding  

is het bruine materiaal. Karton, papier, houtsnippers, e.d. Bedding dient onder andere als leefruimte voor de wormen. Ze kunnen zich daar in terugtrekken als er iets misgaat in het composteringsproces en de omgeving schadelijk wordt voor ze (bijvb wanneer er alcohol of ammonia ontstaat). Verder geeft bedding de benodigde koolstof voor het composteringsproces. 

Zorg er voor dat bij iedere aanbod van groenafval ook een hoeveelheid bruin materiaal wordt aangeboden!







Een kijkje in het Wormenhotel van het GreenLivingLab

Gebruik van de CommunityComposter

Materiaal  

De CommunityComposter is gemaakt van hout. 
Hout heeft de fijne eigenschap voor het composteren, dat het ademt en vocht kan opnemen en weer kan loslaten. Dit helpt het klimaat in het wormenhotel regelen (in tegenstelling tot vergelijkbare systemen die in plastic zijn uitgevoerd).
Een effect hiervan is, dat het minder snel zal gebeuren dat er niet voldoende zuurstof bij het materiaal komt.
Het hout dat gebruikt wordt voor het vervaardigen van de wormenhotels van Le Compostier  is geschikt voor buitengebruik. Wanneer de kasten op een beschutte plek (wind en regen) worden geplaatst kan dat bij dragen aan het verlengen van de levensduur van de wormenhotels.
Zorg zo mogelijk voor een afdakje of in ieder geval voor een windbreker naast het wormenhotel. 



Aanbieden van gftafval 

De CommunityComposter heeft drie kamers. In totaal is het beschikbare volume voor compostering van organisch afval 1400 Liter.
Per kamer is dat circa 465 Liter.

Allereerst wordt afval aangeboden in de meest linker kamer.  
Wanneer de eerste kamer vol is, wordt begonnen de tweede - daarnaast liggende kamer - te vullen met afval. En als laatste de derde kamer.
Na verloop van tijd zullen de compostwormen door de open scheidingswand naar de tweede kamer verhuizen
Wanneer het afval in de eerste kamer volledig gecomposteerd is, kan de schuifdeur verwijderd  en de compost geoogst worden.
Wanneer de derde kamer vol is, kan de eerste kamer gebruikt worden om weer nieuw afval aan te bieden, enz.



Wormenpercolaat/ wormenthee

is het vocht dat vrij komt bij het composteren met wormen. Het bruinevocht wordt opgevangen in een plastic ladebak, die links onder de bodem van de CommunityComposter hangt. 
Regelmatig controleren of er niet te veel vocht in de lade zit, wordt aangeraden. 

De wormenthee kan gebruikt worden om de planten in de (moes)tuin te voeden. Verdun het vocht met water in de verhouding 1:10

 

 


Overige links met waardevolle informatie over het composteren met compostwormen:

uitleg wormencomposteren:
brochure Ovam
redwormcomposting (engels)

buurtcomposteren:
De compostbakkers 
buurtcomposteren

compost en compostwormen delen:
stadscompost - compost delen
wormenafhaalpunten









De StreetcornerComposter aan de Franshalsstraat in Amsterdam

 






Disclaimer  



Ingrediënten voor goede wormencompost


 De CommunityComposter van Le Compostier, wormenhotel voor de Zeeburgertuin op 't Zeeburgereiland, Amsterdam

 




 Welkom in het wormenhotel:



Stikstofrijk materiaal (gft-afval)


- fruit & groenten (overrijp & resten, rauw en liefst van ecologische teelt
- gedroogde eierschalen (klein gemaakt)
- koffieprut & gebruikte theeblaadjes (ook theezakjes, mits composteerbaar)
- tuinafval (gras met mate, zorgt voor snelle opwarming)
- bloemen (van ecologische teelt, of zelf geplukt)
- hooi
- dierlijke uitwerpselen van planteneters, zoals konijn & cavia,
indien droog
- ongekookte granen (met mate)


Koolstofrijk materiaal (bedding)

- karton (liefst zonder opdruk), papier, kranten (geen glossy  magazines)
- twijgjes, kleine takjes
- zaagsel, houtsnippers
- gedroogde bladeren (herfst bladeren)
- stro
- schillen van koffiebonen & cacao
- schillen van noten & zaden




Niet welkom in het wormenhotel :

 

gekookt of in de fabriek verwerkte levensmiddelen
- dierlijke eiwitten, vlees, zuivel, ei, gevogelte, vis
-(vis)beenderen
- dierlijke uitwerpselen van vleeseters, zoals kat & hond
- producten gemaakt van graan of deeg, zoals brood, koek & cake
- gekookte granen
- vet & olie
- suiker, snoep
- snijbloemen van niet ecologische teelt (vol met pesticiden!)









Bamboe Wormenhotel met kijkvenster van Le Compostier



Werking van het wormenhotel:

Handleiding van de CommunityComposter

Brochure over de werking van een wormencompostbak
Deze brochure werd gemaakt door de OVAM






meer informatie over de wormenhotels van Le Compostier
Volg ons op facebook en twitter: @compostier