woensdag 29 oktober 2014

De appel valt niet ver naast de boomspiegel - vervolg

Natte voeten voor de fruitbomen

 

Zoals in de vorige blogpost werd verteld, staan de fruitbomen in onze buurtmoestuin in erg zanderige en arme grond.

Er is bij de aanleg van de tuin maar 30 cm aarde op de bouwgrond aangebracht en op sommige plaatsen is dit nog minder.
De bomen hebben niet voldoende voeding en drogen bij warmte snel uit.

Een duidelijke oplossing zou zijn, meer grond aanbrengen en de bomen opnieuw planten, waarbij het pootgat groter en dieper wordt gemaakt, en gevuld met goede grond.
Echter, dit is een vrij kostbare ingreep en ik zou graag proberen vanuit de bestaande situatie een verbetering te maken, met materialen die gewoon voorhanden zijn.

Eerder maakte ik de boomspiegels rond de fruitbomen reeds vrij van gras. En bedekte de grond met een mulchlaag van dor blad en kleine takjes. Een rand van gebroken tegels maakt de afscheiding tussen het gras en de boomspiegel.

Koffieprut is ook een waardevolle toevoeging aan de moestuin grond

Randen in de moestuin

Zo'n rand creëert een microklimaat in de tuin. De stenen houden warmte van de zon vast en tussen de stenen vinden nuttige beestjes een veilig onderkomen. Nuttige insecten zijn bijvoorbeeld kleine rovers, die schadelijke insecten helpen in de toom houden.
Naast een dergelijke rand zullen andere planten gaan groeien, dit zorgt voor een grotere diversiteit aan leven in de tuin. 
Ook helpt de rand te voorkomen dat de wind de mulch makkelijk wegblaast. 




Een hugel voor de fruitbomen

Zoals gezegd, de grond is te arm en te droog. Vocht wordt niet goed vastgehouden in de bodem van onze buurtmoestuin. En zo hebben de bomen al 4 jaar nauwelijks fruit geproduceerd.

Om het vermogen te vergroten van de bodem, om vocht vast te houden, is er meer organisch materiaal nodig. Dit is toe te voegen in de vorm van compost. Dat wordt dan bovenop de grond aangebracht en al dan niet door de grond gewerkt.

Maar ik zou graag tot grotere diepte de structuur van de bodem verbeteren en denk dat het maken van een hugel tussen de bomen uitkomst kan geven. Organisch materiaal in de vorm van snoeiafval, stukken boomstronk, gemaaid riet en gras en bladafval worden in lagen op elkaar gelegd in een geul in de grond. Daaroverheen komt dan aarde en compost.
Ook Bokashi compost is goed te gebruiken in de hugel.


De situatie zoals die nu is: de fruitbomen staan in weinig vruchtbare grond.

De hugel zal als een soort slang tussen een groepje fruitbomen door kronkelen en creëert zo meteen wat diepte en brengt beweging in de tuin. De verschillende kanten van de hugel zullen ook ieder een ander micro-klimaat krijgen, meer of minder zon maakt veel verschil en dat biedt mogelijkheden tot het gebruiken van verschillende gewassen op de hugel.

Allereerst worden er groen bemesters op de hugel geplant, die stikstof uit de lucht binden en deze in de grond brengen, wanneer het blad van deze groen bemesters wordt geplukt en als mulch wordt gebruikt. Groenbemesters zijn gewassen die snel groeien en veel organisch materiaal leveren, om mee te mulchen. Ook helpen ze onkruid in de toom te houden, doordat ze de grond bedekken.
Vanwege de tijd van het jaar, gaan wij nu Winterrogge zaaien.
In het volgend voorjaar kunnen er dan andere gewassen op de hugel groeien.

Langs de hugel, komt een smal paadje, waar op houtsnippers komen. Regen water dat van de hugel afstroomt, wordt zo langer vastgehouden en kan langzaam in de grond sijpelen.
De wortels van de fruitbomen, die onder de paadjes door zullen groeien kunnen tot in de hugel reiken en daar het nodige vocht en de nodige voedingsstoffen vinden.

Door een hugel aan te leggen tussen de fruitbomen, hoop ik meer vocht vast te houden in de grond naast de bomen. Het organisch materiaal zal in de loop van de tijd vergaan en als voeding beschikbaar worden voor de planten en bomen.














 

 Workshop 'Maken van een hugelbed'

Zondag 9 november 
14.00 uur
locatie: buurtmoestuin Sweetgrass in de Polder (naast ns station Diemen Zuid/ Metro Diemen Zuid)
deelname is gratis
aanmelding per mail of telefoon. 
(zo mogelijk zelf spade en/ of snoeischaar meenemen)

Wil je zelf eens proberen een hugelbed te maken?
Le Compostier biedt de mogelijkheid om mee te doen aan de workshop 'Maken van een hugelbed'. In de workshop wordt materiaal verzameld in de moestuin en in de omgeving van de moestuin, om daar vervolgens de hugel mee op te bouwen.

We graven samen de geul, waar het organische materiaal in komt en dekken het geheel af met goede aarde. De lagen organisch materiaal worden bevochtigd met Actief Beluchtte Compostthee. Dit helpt het bodemleven op gang te komen. Als laatste wordt de groenbemester ingezaaid.

Na de workshop is er warme soep met broodjes.
De soep wordt gemaakt van de geredde groente van het Bijna Waste Geweest Feest, dat Kromkommer organiseert op zaterdag 8 november in Rotterdam.

Deelname aan de workshop is gratis, aanmelding is wel noodzakelijk.

Lijkt het je leuk mee te werken aan de hugel-slang in onze buurtmoestuin? geef je dan op door een mailtje te sturen naar :



 of bel:








maandag 6 oktober 2014

De appel valt niet ver naast de boomspiegel

Helaas voor ons weinig appelmoes uit eigen tuin dit jaar.

 

Het zou een goed appel jaar moeten zijn, zo hoor ik. En overal kom ik recepten tegen voor appelmoes en andere lekkernijen gemaakt van appels.
Helaas, voor ons geen appels uit eigen tuin dit jaar.

De fruitbomen in onze buurtmoestuin staan daar reeds sinds vier jaar. Echter de bomen hebben nog geen enkel jaar werkelijk fruit gedragen. Een enkele boom heeft een a twee appels of peren gedragen dit jaar, maar van een echte fruitoogst kunnen wij niet spreken.

Ook niet zo vreemd, want de bomen staan praktisch in het zand. Zo ontdekte ik vandaag.





Boomspiegel vrij van gras

Om een poging te doen de leefomstandigheid van onze fruitbomen te verbeteren, heb ik vandaag bij twee bomen de boomspiegel vrijgemaakt van gras en bedekt met gevallen bladeren.

Uit verschillende bronnen heb ik vernomen, dat het voor (fruit)bomen niet gunstig is, om omringd te worden door gras.
Het gras scheidt stoffen uit, die de grond voor andere planten en dus ook bomen minder geschikt maakt.
Gras houdt van een bacterie-rijke bodem. Bomen houden van grond die meer schimmelrijk is.


Een ander probleem met de grond in onze moestuin is dat er veel zand onder de dunne laag aarde ligt. Bij sommige van de fruitbomen is de aangebrachte laag aarde zo dun, dat met het omkeren van de gras plaggen het zand boven kwam.
Dat kan niet goed zijn.

Om de bomen werkelijk goede grond te geven, zouden we ze haast moeten uitgraven, een flink gat maken en dat vullen met goede aarde. Om daar dan de bomen weer in te planten.

Dat is echter veel werk en een kostbare klus. En ook weet ik niet of de bomen deze operatie zouden overleven. Ze zijn nu al niet in goede doen.

Vandaar dat ik een andere oplossing zoek.



Bodemstructuur

Koffieprut bestaat voor 80% uit organsiche stof
Ik probeer de bodemstructuur te verbeteren door organisch materiaal op de grond aan te brengen.
Hiervoor gebruik ik nu, wat in grote hoeveelheden beschikbaar is: gevallen bladeren van de bomen. Want het is Herfst!

Daarbij meng ik eerst koffieprut door de grond Koffieprut die de eigenaar van Louffee Coffee steeds zo vriendelijk bewaard voor onze moestuin.

Koffieprut heeft verschillende eigenschappen, waardoor dit een waardevolle toevoeging is voor de (moes)tuin.
(Meer over de koffie in de moestuin...)






Humus, het zwarte goud

foto van plantresten gemaakt met de microscoop

Al eerder van het jaar heb ik de boomspiegel van onze Tamme Kastanje en onze Walnoot vrijgemaakt en al een aantal malen met dorre bladeren bedekt. 'Mulchen' heet dat (Zie ook...).

Je bedekt de bodem volledig met (liefst) een organisch materiaal.
Zo blijft de grond daaronder vochtiger, het bodemleven (van klein tot super klein) wordt beschermd en heeft een omgeving om in te leven. En het organische materiaal zal in de loop der tijd vergaan. Wat overblijft is een dunne laag humus.

Humus is als het ware het skelet van het organische materiaal. Humus vergaat niet verder, maar levert de luchtige open-structuur die zo belangrijk is voor het bodemleven.

Een humusdeeltje kun je je voorstellen als een spons, met tal van openingen en 'kamertjes'. De zeer complexe structuur van humus zorgt er voor, dat micro-organismen een goede leefomgeving hebben, o.a. doordat vocht en zuurstof vastgehouden worden in de kleine ruimtes. (In het boek 'Het Bodemvoedselweb' wordt daar uitvoerig uitleg overgegeven)

Het bodemleven is uiteindelijk dat wat het beschikbare voedsel in de bodem in zich opneemt.
Door uitscheiding, of afsterven van dit bodemleven wordt dit weer beschikbaar gemaakt voor de planten die wortelen in de grond.






Het zal nog wel even duren voordat de humus laag dik genoeg is voor onze fruitbomen. Om de grond ook op diepere lagen te verbeteren, ben ik voornemens Hugels naast de bomen aan te leggen.

wordt vervolgd...